نحوه برخورد با بیماران اعصاب و روان چطور است؟

وابستگی به داروهای اعصاب و روان داروهای اعصاب و روان برخلاف باورهای رایج در بین افراد مختلف اعتیادآور نیستند و نمی توانند افراد را درگیر و وابسته به خود کنند سمیه معتضدیان بیان داشت:اعتیاد به شرایطی گفته می شود که فرد با مصرف ماده ای دچار علایم تحمل به دارو می شود یعنی به مرور، مقدار قبلی ماده موثر نیست و فرد ناگزیر می شود برای داشتن احساس خوشایند قبلی، دوز دارو را بالا ببرد. وی ادامه داد: این حالت در مورد هیچیک از داروهای روانپزشکی مصداق ندارد مگر در دسته داروهای آرام بخش مانند کلونازپام، آلپرازولام، دیازپام ، لورازپام و دیگر داروهایی که در این دسته قرار دارند، که ممکن است بعد از مدتی بی خوابی و اضطراب بیمار به مقدار قبلی دارو پاسخ ندهد و فرد ناگزیر به افزایش میزان دارو شود.

 عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی فساگفت:ازطرف دیگر، فرد معتاد در صورت کنار گذاشتن ماده مخدر دچار علایم آزاردهنده ای می شود و همین امر موجب می شود که به دنبال مصرف دوباره ماده مخدر باشد. معتضدیان بیان کرد:اگرچه داروهای روانپزشکی را به دلیل علائم ناشی از کنار گذاشتن ناگهانی دارو، نباید به یک باره قطع کرد، اما این علایم به گونه ای نیست که فرد را برآن دارد برای تسکین به مصرف دوباره دارو روی بیاورد و علاوه بر آن قطع تدریجی دارو زیر نظر پزشک هیچ گونه ناراحتی ایجاد نمی کند. 

این پروفسور اعصاب و روان در تهران گفت:از دیگر ویژگی های اعتیاد این است که فرد زمان و انرژی زیادی برای به دست آوردن ماده مخدرمی گذارد و بسیاری از فعالیت های اجتماعی و شغلی اش در نتیجه مصرف مواد آسیب می بیند. 

او افزود:چنین شرایطی در مورد داروهای اعصاب و روان مصداق ندارد و بر عکس هدف از تجویز این نوع داروها افزایش کارایی فرد است. 

وی ادامه داد:گاهی بیماران بیان می کنند که اگر داروهای اعصاب و روان اعتیاد آور نیستند پس چرا اگر آنها را مصرف نکنیم علایم بیماری مجدد باز می گردند، در این مورد باید گفت این داروها همانند داروهای کنترل کننده فشار خون عمل می کنند و همان گونه که در صورت قطع داروی فشار خون، بیمار دچار افزایش فشار خون می شود با قطع این داروها غیر از مواردی که پزشک توصیه می کند علایم روانپزشکی بیمار ممکن است عود کند.

همه ما اصطلاحاتی مثل روانی، دیوانه، بیمار روانی، و… را شنیده ایم.

 این اصطلاحات حتی برای شوخی و گاها توهین به یکدیگر نیز استفاده می شوند. اما همان طور که دچار بیماری جسمی می شویم گاهی سیستم روان ما هم دچار مشکل می شود. در این طور مواقع از اصطلاح بیماری روانی یا اعصاب استفاده می کنیم.

آشنایی با بیماری های اعصاب و روان
ملاک های بیماری اعصاب
الف) انحراف از هنجارهای اجتماعی
ب) ناانطباقی بودن رفتار
ج) پریشانی شخصی
انواع بیماری های روانی (طبقه بندی)

1. دوره های نوباوگی، کودکی یا نوجوانی: اختلال هایی که ابتدا در این دوره ها آشکار می شوند. مانند عقب ماندگی ذهنی، اختلالات طیف اتیسم، اختلال بیش فعالی و نقص توجه یا همان ADHD و …

1. گم گشتگی، زوال عقل، یاد زدودگی و سایر نارسایی های شناختی: در این بیماری ها کارکرد مغز مختل می شود.

1. مصرف مواد: اختلالاتی که از مصرف مواد ناشی می شوند.

1. طیف اسکیزوفرنی: گروهی از اختلال ها با ویژگی های مختل شدن حس واقعیت سنجی، اختلال بارز اندیشه و تفکر،رفتار عجیب و غریب. در بعضی از موارد بیمار تقریبا همیشه توهم و هذیان دارد.

1. هیجان یا خلق: اختلالاتی که با هیجان یا خلق مرتبط است. شخص ممکن است به شدت افسرده یا بر عکس به طور غیر معمول خوشحال باشد و یا بین حالت های شادی و غم نوسان داشته باشد.

1. اضطرابی و وسواسی: شامل اختلال هایی است که در آن ها یا اضطراب نشانه اصلی اختلال است یا وقتی شخص نتواند از موقعیت های ترس آور اجتناب کند یا وقتی در برابر میل به انجام دادن کارهای خاصی یا فکر های سمج مقاومت کند ( وسواس فکری – عملی ) دچارش می شود.

1. جسمانی شکل: وقتی نشانه های اختلال جسمانی وجود دارد اما هیچ گونه مبنای عضوی برای آن ها نمی توان یافت. به نظر می رسد نقش اصلی با عوامل روانی باشد.

1. گسستی: تغییرات موقت در کارکردهای هشیاری، حافظه یا هویت شخصی به علت اختلال های هیجانی.

1. روابط جنسی: شامل اختلال در هویت جنسی مثل نارضایتی جنسیتی. اختلال عملکرد جنسسی نظیر ناتوانی جنسی، انزال زودرس . اختلال هدف گیری جنسی مانند علاقه جنسی به کودکان، دیگر آزاری یا خود آزاری.

1. عادات غذا: شامل بی اشتهایی و پر اشتهایی عصبی.

1. خواب: شامل کم خوابی مزمن، خواب آلودگی شدید، وقفه تنفسی. خواب گردی و حمله خواب.

1. ساختگی: ابراز عمدی نشانه های جسمانی یا روانشناختی برای وانمود به بیمار بودن.( این بیماری از تمارض متفاوت است. در تمارض فرد عمدا و با هدف به دست آوردن نفع مشخصی مثلا فرار از سربازی یا دریافت غرامت ادعای بیماری می کند.

1. کنترل تکانه: شامل دزدی مرضی ( دزدیدن چیزهایی که شخصی نیازی به آن ها ندارد.) قمار و آتش افروزی عصبی .

1. شخصیت: الگوهایی دیرپا از رفتار غیر انطباقی شامل شیوه های ناپخته و نامناسب برای حل و فصل فشار روانی یا حل مشکلات.

1. توجه بالینی: شامل بسیاری از مشکلاتی که مردم را به کمک خواهی وا می دارد. مانند مشکلات زناشویی، تعارضات والدین و نوجوانان و …..

بیماری های مرتبط با روان، سالیانه بخش زیادی از افراد جامعه را درگیر کرده و هزینه های زیادی را به افراد و سیستم بهداشتی جامعه تحمیل می کند.

معمولا اطلاعات چندانی راجع به این نوع اختلالات در دسترس افراد مبتلا و خانواده های آن ها قرار نمی گیرد. خود این اشخاص نیز به دلیل برخی عقاید نادرست که در جامعه در ارتباط با بیماری های اعصاب و روان وجود دارد، به موقع به دنبال درمان نرفته و اطلاعات درستی در رابطه با ماهیت بیماری خود ندارند.

همه ما در طول زندگی دوره هایی از افسردگی، غم، خشم و یا اضطراب را تجربه کرده ایم.

 بسیاری از ما در دوران زندگی خود طعم تنهایی، شک به ارزش ها و یاس و ناامیدی را چشیده ایم. اما آیا در همه این موارد دچار یک اختلال روانی شده ایم؟ و یا صرفا یک حالت گذرا و واکنشی به اتفاقات ناخوشایند زندگی، را تجربه کرده ایم؟

همانطور که گفتیم هر نوع پریشانی و حال بد نتیجه ی اختلال روانی نیست. خیلی از این موارد موقت و زودگذر هستند. لذا متخصصان برای یک اختلال روانی ملاک هایی را در نظر می گیرند. در ادامه این ملاک ها توضیح داده می شوند:

هر جامعه برای رفتارهای قابل قبول خود معیارهای معین یا هنجارهایی دارد و رفتاری که به طور مشخصی از این معیارها دور و منحرف شده باشد، رفتار نابهنجار شناخته می شود.

اما اگر صرفا انحراف از هنجارهای اجتماعی را به عنوان ملاک و معیار برای تعریف نابهنجاری در نظر بگیریم مشکلاتی پیش می آید. رفتاری که در جامعه معینی بهنجار تلقی می شود ممکن است در جامعه دیگری نابهنجار باشد. مثلا شنیدن صداهای خاص در شرایطی که واقعا کسی صحبت نمی کند یا دیدن برخی افراد در شرایط نبودن هیچ شخص دیگر، در نظر مردمان برخی فرهنگ ها اصلا امور غیر عادی به حساب نمی آید.

حتی مفهوم نابهنجاری در یک جامعه خاص نیز در طول زمان ممکن است تغییر کند. مثلا نوع پوشش های خاصی که جوانان استفاده می کنند شاید چندین سال قبل نوعی نابهنجاری محسوب می شد. ولی امروزه اکثرا به عنوان تفاوت هایی در سبک زندگی به شمار می آیند.

بنابراین برای تعریف یک اختلال روانی به ملاک های بیشتری نیاز داریم.

بسیاری از دانشمندان علوم اجتماعی به جای اینکه اختلال روانی را برحسب انحراف از هنجارهای آماری یا اجتماعی تعریف کنند معتقدند که مهم ترین ملاک در این مورد این است که هر رفتار چگونه بر کیفیت زندگی شخص یا گروه اجتماعی تاثیر می گذارد؟

بر این اساس رفتاری نابهنجار است که ناانطباقی و متضمن پیامدهای زیان بار برای شخص یا جامعه باشد. بعضی از رفتارها بهزیستی شخصی را مختل می کنند. مثلا فردی که از جمعیت می ترسد و دچار اضطراب می شود نمی تواند در محیط شغلی، خانودگی و یا تحصیلی خود عملکرد مطلوبی داشته باشد.

این ملاک به احساس پریشانی خود شخص توجه دارد تا رفتارش. غالب کسانی که بیمار روانی شناخته می شوند – اما نه همه آن ها خود را به شدت در رنج و عذاب می دانند: به این معنا که مضطرب یا افسرده هستند. ممکن است دچار بی خوابی، بی اشتهایی و انواع دردهای بدنی باشند.

هیچ یک از سه ملاکی که در بالا به آن ها اشاره شد به تنهایی نشان دهنده اختلال روانی نیست و همه این ملاک ها در ارتباط با هم باید در نظر گرفته شوند. مثلا اگر کسی رفتاری داشته باشد که خیلی در تناسب با عرف و معیارهای جامعه نباشد ( انحراف از هنجار اجتماعی) و به اصطلاح عجیب و غریب باشد نمی توان گفت که این شخص دچار اختلال روانی است.

بلکه باید ببینیم که این رفتارها تا چه روی عملکرد زندگی وی تاثیر گذاشته و باعث اختلال در روند زندگی او شده است ( پریشانی شخصی) و همین طور اینکه چه قدر این رفتار به جامعه آسیب می رساند (نا انطباقی بودن رفتار). وقتی دو یا سه مورد از موارد بالا وجود داشته باشد به احتمال زیاد شخص دچار اختلال روانی شده است.

راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی

 در آخرین ویرایش خود بیماری روانی را به این صورت تعریف کرده است: بیماری های اعصاب و روان به ۱۵ طبقه کلی تقسیم می شوند:

دوره های نوباوگی، کودکی یا نوجوانی: اختلال هایی که ابتدا در این دوره ها آشکار می شوند. مانند عقب ماندگی ذهنی، اختلالات طیف اتیسم، اختلال بیش فعالی و نقص توجه یا همان ADHD و …

1. گم گشتگی، زوال عقل، یاد زدودگی و سایر نارسایی های شناختی: در این بیماری ها کارکرد مغز مختل می شود.
2. مصرف مواد: اختلالاتی که از مصرف مواد ناشی می شوند.
3. طیف اسکیزوفرنی: گروهی از اختلال ها با ویژگی های مختل شدن حس واقعیت سنجی، اختلال بارز اندیشه و تفکر،رفتار عجیب و غریب. در بعضی از موارد بیمار تقریبا همیشه توهم و هذیان دارد.
4. هیجان یا خلق: اختلالاتی که با هیجان یا خلق مرتبط است. شخص ممکن است به شدت افسرده یا بر عکس به طور غیر معمول خوشحال باشد و یا بین حالت های شادی و غم نوسان داشته باشد.
5. اضطرابی و وسواسی: شامل اختلال هایی است که در آن ها یا اضطراب نشانه اصلی اختلال است یا وقتی شخص نتواند از موقعیت های ترس آور اجتناب کند یا وقتی در برابر میل به انجام دادن کارهای خاصی یا فکر های سمج مقاومت کند ( وسواس فکری – عملی ) دچارش می شود.
6. جسمانی شکل: وقتی نشانه های اختلال جسمانی وجود دارد اما هیچ گونه مبنای عضوی برای آن ها نمی توان یافت. به نظر می رسد نقش اصلی با عوامل روانی باشد.
7. گسستی: تغییرات موقت در کارکردهای هشیاری، حافظه یا هویت شخصی به علت اختلال های هیجانی.
8. روابط جنسی: شامل اختلال در هویت جنسی مثل نارضایتی جنسیتی. اختلال عملکرد جنسسی نظیر ناتوانی جنسی، انزال زودرس . اختلال هدف گیری جنسی مانند علاقه جنسی به کودکان، دیگر آزاری یا خود آزاری.
9. عادات غذا: شامل بی اشتهایی و پر اشتهایی عصبی.
10. خواب: شامل کم خوابی مزمن، خواب آلودگی شدید، وقفه تنفسی. خواب گردی و حمله خواب.
11. ساختگی: ابراز عمدی نشانه های جسمانی یا روانشناختی برای وانمود به بیمار بودن.( این بیماری از تمارض متفاوت است. در تمارض فرد عمدا و با هدف به دست آوردن نفع مشخصی مثلا فرار از سربازی یا دریافت غرامت ادعای بیماری می کند.
12. کنترل تکانه: شامل دزدی مرضی ( دزدیدن چیزهایی که شخصی نیازی به آن ها ندارد.) قمار و آتش افروزی عصبی .
13. شخصیت: الگوهایی دیرپا از رفتار غیر انطباقی شامل شیوه های ناپخته و نامناسب برای حل و فصل فشار روانی یا حل مشکلات.
14. توجه بالینی: شامل بسیاری از مشکلاتی که مردم را به کمک خواهی وا می دارد. مانند مشکلات زناشویی، تعارضات والدین و نوجوانان و …..

“اختلال روانی حالتی  است که ویژگی  آن بر هم خوردن بارز شناخت، نظم هیجانی یا رفتاری فرد است و خود بازتابی است از بد کارکردی فرایندهای زیستی، روانی یا رشدی که زمینه ساز عملکرد روانی هستند. اختلالات روانی معمولا با ناراحتی قابل ملاحظه یا کم توانی در فعالیت های اجتماعی، شغلی و یا سایر فعالیت های مهم زندگی فرد همراه هستند.”

متخصص غدد چه کمکی به تیروید شما میکند؟

کم کاری تیروئید بسته به سن عوارض متفاوتی دارد مثلا در کودکان کوتاهی قد، کند ذهنی، دیر راه رفتن، دیر زبان باز کردن، دیر دندان در آوردن، زردی نوزادی طولانی، درست کار نکردن شکم و روده‌ها و بزرگی شکم را در پی خواهد داشت. » دکتر حاجیه شهبازیان‏، فوق تخصص غدد و متابولیسم و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران - منطقه خوزستان - اظهارکرد: « غده هیپوفیز مغز که کنترل غدد بدن را بر عهده دارد شامل2 قسمت هپیوفیز قدامی و خلفی است. مثلا هورمون (ADH (Anti Dioretic Hormon که با تاثر بر کلیه‌ها منجر به نگه داشتن آب در بدن می‌شود تحت کنترل این غده است.» وی با اشاره به نقش کنترلی هپیوفیز بر غده تیروئید، افزود:« تیروئید از سه ماهگی ترشحات خود را آغاز می کند و بر رشد مغز و بدن تاثیر دارد؛ در صورتی که غده تیروئید مادر کم کار باشد‏‌، منجر به عقب افتادگی جسمی جنین خواهد شد.» 

تیروئید چیست؟

تیروئید غده ای است به شکل پروانه در جلوی گردن در پایین حنجره و بالای استخوانهای ترقوه، تیروئید دو نوع هورمون ترشح  می کند به نام های T4 و T3 کار این هورمون ها تنظیم چگونگی مصرف و ذخیره انرژی در بدن است. در حقیقت تیروئید مسئول تنظیم سوخت و ساز بدن می باشد. عملکرد تیروئید توسط غدة دیگری در بدن به نام هیپوفیز تنظیم می شود. هیپوفیز در مغز قرار دارد و با ترشح هورمون محرک تیروئید، باعث افزایش ترشح هورمونهای تیروئید می شود. تیروئید ممکن است دچار کم کاری یا پرکاری شود.

 

کم کاری تیروئید

وقتی تیروئید به اندازه کافی هورمون ترشح نکند فرد دچار کم کاری تیروئید می شود. کم کاری شایعترین فرم بیماری هایی تیروئید است. در خانم ها بیشتر از آقایان دیده می شود و با افزایش سن افزایش می یابد.

 

علائم کم کاری تیروئید از دید فوق تخصص غدد

نشانه های کم کاری تیروئید بسیار متفاوتند. ممکن است یک فرد دچار کم کاری تیروئید باشد و علامتی نداشته باشد و برعکس فرد دیگری علائم بسیار شدید داشته باشد. کم کاری تیروئید معمولاً تدریجاً ایجاد می شود. برای همین در ابتدا علائم خفیف است و با پیشرفت بیماری علائم شدیدتر می شود. به همین علت گاهی بیماران به طور اتفاقی تشخیص داده می شوند.

نشانه های کم کاری تیروئید به طور کلی عبارتند از:

نشانه های پوستی : پوست خشک و ضخیم می شود. تعریق کاهش پیدا می کند. موها نازک یا خشن و شکننده می شوند. ابروها می ریزند و ناخن ها زود می شکنند.

نشانه های چشمی: کم کاری تیروئید می تواند منجر به پف آلود شدن و تورم اطراف چشم شود. ولی علائم خیرگی نگاه و بیرون زدگی چشم مربوط به پرکاری تیروئید است که گاهی حتی با درمان بیماری تیروئید هم چنان باقی می ماند.

نشانه های قلب و عروق: کم کاری تیروئید باعث کاهش ضربان قلب و کاهش انقباض عضله قلب می شود که در نهایت منجر به کاهش عملکرد قلب می گردد. در نتیجه فرد به دنبال فعالیت بدنی دچار خستگی و تنگی نفس می شود. (به اصطلاح نفس کم می آورد). این علائم در کسی که بیماری زمینه ای قلب دارد می تواند شدید شود.

از طرفی کم کاری تیروئید منجر به افزایش خفیف فشار خون و کلسترول خون می شود.

نشانه های تنفسی: کم کاری تیروئید باعث ضعف عضلات تنفسی می شود. در نتیجه عملکرد ریوی کاهش می یابد. بنابراین احساس خستگی و ضعف، تنگی نفس به هنگام فعالیت بروز می کند. کم کاری تیروئید می تواند باعث تورم زبان و تارهای صوتی شود در نتیجه فرد صدای خشن پیدا می کند و در خواب ممکن است دچار توقف های کوتاه تنفسی شود. در نتیجه فرد خواب راحتی ندارد و صبح با احساس خستگی بیدار می شود و طول روز خواب آلود است.

نشانه های دستگاه گوارش: کم کاری تیروئید حرکات دستگاه گوارش را آهسته می کند در نتیجه فرد دچار یبوست می شود. که در بعضی موارد می تواند بسیار شدید باشد.

نشانه های دستگاه تناسلی: کم کاری تیروئید در خانم ها منجر به اختلال قاعدگی می شود. که از قاعدگی های کوتاه با فواصل طولانی تا قاعدگی های شدید و با فاصله کم متغیر است. گاهی حتی منجر به قطع قاعدگی می شود. این اختلالات می تواند بارداری را با مشکل روبرو کند و گاهی افراد باردار که دچار کم کاری تیروئید هستند با افزایش ریسک سقط جنین روبرو هستند.  البته درمان این خطر را کاهش می دهد.

 

تشخیص کم کاری تیروئید با فوق تخصص غدد تهران

با انجام آزمایش خون تشخیص داده می شود. اولین قدم اندازه گیری هورمونی است که از هیپوفیز برای تحریک ترشح هورمون های تیروئید، تولید می شود. این هورمون TSH نام دارد. البته برای افزایش وقت تشخیص می توانیم هورمون تیروئید را هم اندازه بگیریم. فردی که دچار کم کاری تیروئید است سطح هورمون TSH او بالا می رود.

 

درمان کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید با جایگزین کردن هورمون تیروئید درمان می شود. قرص های تیروئید که همان هورمون تیروئید T4 هستند معمولاً به صورت خوراکی یک بار در روز و با شکم خالی استفاده می شوند. در بهترین حالت خوب است قرص تیروئید را صبح ها یک ساعت قبل از صبحانه بخورند. معمولاً پس از شروع درمان در عرض دو هفته بیمار احساس بهبودی می کند ولی برای برطرف شدن کامل علائم گاهی تا چند ماه فرصت لازم است. تغییر دوز دارو باید حتماً زیر نظر پزشک باشد و سرخود نباید دارو را قطع یا کم و زیاد کرد.

پزشک وقتی داروی تیروئید (لووتیروکسین) را شروع می کند معمولاً ۶ هفته بعد آزمایش مجدد می دهد تا دوز مناسب دارو را پیدا کند. وقتی دوز مناسب داروی تیروئید مشخص شد بیماران می توانند سالیانه آزمایش بدهند. گاهی اوقات براساس شرایط بیمار لازم است دوز دارو تغییر کند که این کار با توجه به آزمایش و توسط پزشک انجام می شود. مثلاً گاهی بیماری تیروئید تشدید می شود یا در شرایط حاملگی لازم است دوز دارو را افزایش دهیم. مصرف بعضی داروها مثل قرص های کلسیم، آهن، آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم می تواند در جذب اختلال ایجاد کند. و باید در زمان متفاوتی از قرص تیروئید خورده شود.

گاهی اوقات به دنبال کاهش وزن یا افزایش سن لازم است دوز داروی تیروئید کاهش یاید.

 

کم کاری بدون علامت تیروئید

گاهی اوقات کم کاری تیروئید بسیار خفیف و بدون علامت است. در این شرایط می توان درمان نکرد هر چند بعضی معتقدند که اگر این کم کاری خفیف همراه با گواتر (بزرگی تیروئید) باشد یا یک سری علائم غیراختصاصی مثل یبوست، خستگی، افسردگی وجود داشته باشد بهتر است درمان شروع شود.

بیمار مبتلا به کم کاری تیروئید اگر نیازمند عمل جراحی باشد در صورتی که تیروئید کنترل باشد منعی برای جراحی ندارد. ولی اگر بیماری تیروئید کنترل نباشد و عمل جراحی اورژانس نباشد بهتر است تا کنترل تیروئید، عمل جراحی به تأخیر افتد.

این متخصص غدد و متابولیسم متذکر شد:« جنین از سه ماهگی شروع به ترشح هورمونهای تیروئیدی می‌کند. در این مدت در صورت سالم بودن مادر، ‌مشکل خاصی برای جنین رخ نمی‌دهد، اما بعد از تولد نیاز به هورمون درمانی دارد.» وی خاطرنشان کرد:« کم کار بودن تیروئید در نوزادان منجر به رشد ناکافی مغز خواهد شد و ممکن است کودک رشد جسمی خود را داشته باشد اما از لحاظ رشد مغزی این امر صورت نگرفته باشد.»

 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به این که این هورمون در رشد مغزی و جسمی و متابولیسم مؤثر است، تصریح کرد:«‌ افزایش وزن،‌ احساس سرمای شدید، کندی ضربان قلب، کندی کلیه حرکات بدن از جمله علائم کم کاری غده تیروئید هستند.» وی ادامه داد:« قرمزی پوست، عصبی شدن و لاغری با وجود مصرف زیاد غذا، از علائم پرکاری غده تیروئید است.» 

شهبازیان با اشاره به این که کم کاری تیروئید منجر به بالا رفتن شدید کلسترول خون می‌شود متذکر شد: « احساس سرما ( حتی در تابستان علی‌رغم گرمی هوا)، کاهش ضربان قلب و نبض، خشن شدن مو و پوست پوسته شدن پوست، پف کردن دست و پا و صورت، افسردگی و علائم روحی و روانی و اختلال در قاعدگی از دیگر علایم کم کاری تیروئید است.

چرا باید برای شروع فیزیوتراپی با طب فیزیکی آغاز کنید

همه روزه بسیاری از مبتلایان دردهای مفاصلی و استخوانی با شکایت درد به پزشک معالج مراجعه نموده و گاهی بیمار پس از ماههای متمادی از مصرف دارو و یا تکرار دوره درمان خسته شده و به خود درمانی متوسل می‌شود. اما به گفته متخصصین طب فیزیکی علاوه بر درمان‌های دارویی و جراحی روش‌های درمانی دیگری نیز وجود دارد.

وقتی صحبت ازتخصص چشم، پوست یا مغزواعصاب به میان می آید، محدوده فعالیت تخصصی رشته از نام آن مشخص است ولی حیطه کاری تخصص طب فیزیکی و توانبخشی چیست؟ متخصصین طب فیزیکی در سه زمینه ذیل فعالیت می کنند :‌ 

الف)  تشخیص و درمان درد: خصوصآ درد های عضلانی، استخوانی و مفصلی;  منجمله کمردرد، آرتروز، اختلالات دیسک و آسیبهای ورزشی. متخصصین طب فیزیکی جراح نیستند و تلاش آنها در این جهت است که در حد امکان بیمار را بدون جراحی درمان کنند. 

ب) توانبخشی بیمارانی که دچاراختلال عملکرد شده اند: متخصصین طب فیزیکی به کمک سایر اعضای تیم توانبخشی ( فیزیوتراپیست ،‌ کاردرمان ، روانشناس و ... ) به بیمار کمک می کنند تا به زندگی عادی بازگردد   (مثلاً در توانبخشی قلب یا سکته های مغزی خفیف یا متوسط ) . گاهی اختلال عملکرد به قدری شدید است که   نمی توان بیمار را به زندگی قبلی بازگرداند ( نظیر ضایعات نخاعی ) ،  در این موارد تلاش میشود تا زندگی   حتی المقدور مستقلی برای بیمار فراهم شود . 

ج)  بررسی های الکترودیاگنوستیک ( نوار عصب و عضله):  یک روش تشخیصی است که خصوصاً در تشخیص و درمان اختلالات اعصاب محیطی اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال گزگز و مور مور دست ها میتواند به علت درگیری عصبی به نام عصب مدیان در ناحیه مچ دست باشد،  یا از فشار روی اعصاب گردنی ناشی شود یا به علت اختلال اعصاب محیطی کل بدن باشد.  میتوان باانجام نوار عصب و عضله،  این اختلالات را از یکدیگر افتراق داد و درمان مناسب را آغاز کرد. 

متخصصین طب فیزیکی برای تشخیص بیماری از چه روشهایی استفاده میکنند؟ ‌طب فیزیکی یک تخصص پزشکی است و متخصصین این رشته نظیر سایر پزشکان ابتدا به شرح حال بیمار توجه می کنند، سپس وی را معاینه میکنند و در صورت لزوم از تستهای آزمایشگاهی، رادیولوژیک و غیره استفاده میکنند. 

 

رشته طب فیزیکی و توانبخشی به عنوان یکی از تخصص‌های پزشکی مجموعاً به سه قسمت تقسیم می‌شود:

  1- طب فیزیکی: در این روش به تشخیص و درمان غیر جراحی اختلالات مربوط به فیزیک بدن پرداخته می‌شود مثل تشخیص علت و درمان درد شانه، گردن، کمر و زانوها، متخصصین این رشته علاوه بر استفاده از روش‌های متداول دارویی از درمان‌های غیر دارویی نظیر ورزش درمانی، ورزش در آب، جریان‌های الکتریکی، ماساژ و ... در درمان بیماری‌ها استفاده می‌کنند.

 

توضیح آنکه کمردردها می‌تواند ناشی از دیسک‌های کمری، کمردردهای مکانیکال ناشی از افزایش قوس و آسیب دیسک‌های کمری و فشار بر روی ریشه‌های عصبی باشد و درصد کمی از کمردردهای حاد به جراحی نیازمند است و عمدتاً با روش‌های غیر جراحی می‌توان موارد را کنترل و مداوا نمود.

 

همانگونه که ذکر شد بسیاری از این کمردردها مکانیکال می‌باشد که مهمترین اقدام جهت درمان تغییر سبک زندگی و پرهیز از عوامل خطر و تقویت عضلات ضعیف شده و بهبود انعطاف پذیری عضلات مبتلا می‌باشد که بدون اقدامات درمانی احتمال عدم بهبودی و یا عود مجدد وجود دارد. همچنین استفاده از مانورهای دستی (مانیپولاسیون) درمان‌های گرمایی، سرمایی و الکتریکی در گروهی از این کمردردها کاربرد دارد.

 

دردهای زانو در افراد جوان و مسن نیز شایع می‌باشد یکی از شایع‌ترین علل آن در افراد جوان توزیع نامناسب فشار بر روی استخوان کشکک و غضروف آن است ولی در افراد مسن آرتروز و تخریب غضروف مفصلی شایع‌تر است که در هر دو مورد درمان‌های دارویی تسکین موقت ایجاد می‌نماید و راهکار اصلی درمان پرهیز از عوامل ایجاد کننده درد، آموزش حرکات تقویتی و کششی مناسب جهت کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت بیماری، استفاده از روش‌های گرمایی و الکتریکی جهت کاهش درد و وسایلی چون کفی‌های طبی، زانوبندهای مناسب و ... می‌باشد.

 

کاربردهای طب فیزیکی

 2- طب الکترود یا گنوزیس: در این قسمت که شامل تستهای تشخیصی مثل نوار عصب و عضله است با بررسی عضلات و اعصاب مشکوک به تشخیص بیماری‌ها کمک می‌کند مثلاً بیماری‌های قطع اعصاب و شبکه‌های عصبی، گیر افتادگی‌های عصبی، بیماری‌های دیسک کمری و گردی مثلاً خواب رفتگی و مورمور شدن دست‌ها که در میانسالی و سنین پیری شایع می‌باشد. پزشک پس از اخذ شرح حال و معاینه کامل با انجام تست نوار عصب و عضله که حساس‌ترین و دقیق‌ترین روش تشخیص این بیماری است برنامه درمانی خود را شروع می‌کند.

 

کاربردهای طب فیزیکی

3- طب توانبخشی: که یکی دیگر از محدوده‌های کاری رشته طب فیزیکی و توانبخشی است به معنی بهبود و حفظ حداکثر عملکرد جسمی، روحی و اجتماعی فرد است در این قسمت افراد دچار ناتوانی‌های اکتسابی مانند سکته‌های مغزی و قلبی، بیماران ضایعه نخاعی و بیماران مبتلا به ناتوانی‌های مادرزادی (فلج مغزی) مورد ارزیابی قرار گرفته و تلاش در جهت بهبود عملکرد و کیفیت زندگی فرد صورت می‌گیرد بازتوانی ضایعات ناشی از آسیب‌های ورزشی و شغلی نیز در این قسمت انجام می‌شود.

آدرس مطب دکتر شهرام قاسمی 

استان تهران، شهر تهران، منطقه 3، آفریقا (جردن)، بلوار مینا، پ. 22

تلفن تماس:

02188774584

یک نکته در اینجا قابل ذکر است:  تخصص طب فیزیکی اهمیت فوق العاده ای برای شرح حال و معاینه بیمار قایل است چرا که بررسی های آزمایشگاهی و رادیولوژیک فقط به تشخیص "کمک میکنند"  و تا وقتی با علایم بالینی منطبق نشوند ارزشی ندارند و حتی ممکن است گمراه کننده باشند. به عنوان مثال در بسیاری از افراد سالم، بیرون زدگی خفیف دیسک گردن یا کمر مشاهده میشود که احتیاجی به درمان ندارد,  حال اگر فردی از این گروه به علتی دیگر دچار کمر درد شود،  ‌در صورت عدم توجه کافئ ممکن است فکرکنیم که بیرون زدگی دیسک عامل کمر درد  وی و وقتی تشخیص اشتباه بود، درمان هم اشتباه انجام خواهد شد.  از سوی دیگر،  برخی بیماریها فقط با معاینه تشخیص داده میشوند ( مثلاً بیماری  درد میوفاسیال ) ‌و نتایج تستهای آزمایشگاهی  منفی است.

چرا باید به گوش درد نوزادان اهمیت دهیم؟

علت زیاد شدن جرم گوش در نوزادان و کودکان در پستانداران و انسان ها، گوش به صورت طبیعی ماده ای مومی شکل بنام جرم گوش تولید می کند. تمیز کردن جرم گوش در کودکان و بزرگسالان در مقایسه با تمیز کردن آن در نوزادان آسان تر است، چون مجرای گوش آن ها حساس است و باید با احتیاط لمس شود.

 با این وجود تشکیل بیش از اندازه جرم گوش ما را وادار می سازد که آن را تمیز کنیم که این کار می تواند چالش برانگیز باشد. پس چطور می توان جرم گوش یک نوزاد را تمیز کرد؟ در این مقاله از بخش گوش، حلق و بینی به بررسی نحوه تمیز کردن جرم گوش نوزادان می پردازیم. چرا یک نوزاد جرم گوش دارد؟ 

جرم در گوش به صورت طبیعی به وسیله مجرای گوش بیرونی ساخته می شود که بین لاله گوش و پرده گوش (که در گوش میانی است) قرار دارد. این جرم ممکن است شبیه ضایعات غیر ضروری به نظر برسد اما این طور نیست و کاربردهایی هم دارد. بعضی از کاربردهای آن در زیر ذکر شده اند: مجرای گوش، گوش را در برابر آب عایق می کند. به عنوان یک دام چسبنده برای گرد و خاک و حشرات عمل می کند.

 گوش را چرب کرده و از ایجاد عفونت گوش پیشگیری می کند. از ترکیبی ساخته شده است که خواص ضد باکتری و ضد قارچی دارد. آیا جرم گوش می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در نوزادان شود؟ بله، اما فقط وقتی که سفت و بهم فشرده است. برای نرم کردن جرم و خارج کردن آن از گوش، حمام رفتن می تواند کافی باشد.

 اما در بعضی موارد، جرم های زیادی در عمق گوش جمع شده اند و باعث ایجاد مشکلاتی در نوزادان می شوند. علت افزایش جرم در گوش نوزادان چیست؟ دلایل زیادی برای افزایش جرم در گوش نوزادان وجود دارد. آنچه در زیر می بینید، چند علت رایج برای افزایش جرم در گوش نوزادان است: استفاده مکرر از گوش پاک کن: گوش پاک کن ها اگرچه به این اسم خوانده می شوند اما برای پاک کردن جرم گوش مناسب نیستند و پزشکان متخصص توصیه می کنند که از آن ها استفاده نشود. 

گوش پاک کن می تواند جرم گوش را به عمق مجرای گوش فشار دهد و باعث گیر افتادن آن شود. فشار دادن اشیا در گوش: فشار دادن اشیا در مجرای گوش نوزادان، جرم گوش را به عمق گوش می فرستد. فرو کردن انگشت در مجرای گوش: مجرای گوش یک نوزاد، باریک و کوچک است. فرو کردن مکرر انگشت در آن می تواند جرم گوش را فشرده کند.

 به این دلیل هیچوقت از انگشتتان برای تمیز کردن گوش نوزاد استفاده نکنید و اجازه ندهید که کودکتان انگشت خود را در گوش فرو کند. استفاده زیاد از سمعک ها و گوش گیرها: سمعک ها و گوشگیرها، ورودی گوش را مسدود می کنند و مانع از بیرون آمدن جرم می شوند. اگر چند ساعت در روز گوش نوزادتان را با سمعک یا گوشگیر بپوشانید، خطر سفتی جرم گوش در او افزایش می یابد. 

 افزایش ترشح جرم گوش: حدود ۵ درصد کودکان از افزایش ترشح جرم گوش رنج می برند که می تواند باعث تجمع جرم در گوش هایشان شود. ترشح جرم گوش ممکن است شبیه یک چیز بیهوده به نظر برسد اما در نوزادان و کودکان نوپا می تواند علائم بیماری را نشان دهد. افزایش بیش از حد جرم گوش در نوزادان چه علائمی دارد؟ تجمع جرم در گوش منجر به بروز علائم بیماری می شود مثل: نوزاد گوشش را بیشتر از معمول می مالد یا می کشد.

 کودکان بزرگ تر یا کودکان نوپا ممکن است با دست به گوش هایشان اشاره کنند و نشان دهند که مشکلی دارند. جرم گوش بهم فشرده، می تواند مجرای گوش را مسدود کند و باعث مشکلات شنوایی شود. اگر تجمع جرم گوش خیلی شدید است، ممکن است شما ببینید که کمی جرم سفت از مجرای گوش نوزاد بیرون زده است. تجمع جرم در گوش علائم شدیدی دارد مثل درد و حتی گاهی اوقات سرگیجه. اگر هر کدام از این علائم در نوزادتان مشاهده شد حتما او را نزد دکتر ببرید. اگر جرم گوش سفت شده افزایش پیدا کند، فشار زیادی به پرده گوش وارد می شود و باعث ایجاد مشکلات بیشتری می شود.

توصیه و اعتماد متخصص گوش و حلق و بینی تهران

یک دکتر روش های زیر را برای پاک کردن جرم اضافی گوش استفاده می کند: استفاده از قطره گوش که شما باید حداقل یکبار در روز از آن استفاده کنید تا جرم گوش را نرم کند و او را بیرون آورد. تعداد قطره ها و طول درمان به مقدار تجمع جرم گوش بستگی دارد. شما باید نوزاد را بخوابانید، گوش آسیب دیده را به سمت بالا قرار دهید و قطره ها را در گوش او بریزید. 

او را چند دقیقه به حالت دراز کش نگه دارید. نرم کردن جرم گوش به خودی خود انجام می شود و نیازی به استفاده از انگشت یا گوش پاک کن نیست. 

قطره های گوش بدون نسخه هم فروخته می شوند اما برای کودکان زیر ۶ سال بدون تجویز دکتر نباید استفاده شود. اگر جرم گوش سفت است، برداشتن آن با دست می تواند ضروری باشد. پزشکان متخصص گوش، حلق، بینی از ابزاری استفاده می کنند که به صورت ایمن جرم گوش را بیرون می آورد.

 برای این کار کودک باید بدون حرکت باشد پس یکی از والدین باید او را نگه دارد. در مواردی که نوزاد نمی تواند دراز بکشد یا جرم گوش خیلی سفت است و هنگام بیرون آوردن ایجاد درد می کند، دکتر می تواند از بیهوشی عمومی استفاده کند. اگر نوزاد سابقه عفونت در مجرای گوش را داشته، دکتر پس از خارج کردن جرم، برایش آنتی بیوتیک تجویز می کند. 

 چگونه به طور مرتب گوش نوزاد را تمیز کنیم؟ معمولا جرم گوش نیازی به خارج کر‌دن ندارد اما اگر سفت و محکم بود باید درباره آن با یک دکتر مشورت کنید. هرگز جرم گوش نوزاد را در خانه و با استفاده از گوش پاک کن یا قطره گوش تمیز نکنید. 

شما باید فقط بیرون گوش را با پارچه ای نرم که در آب گرم نمدار شده است تمیز کنید. پارچه را سطح بیرونی گوش بکشید و از استفاده از روش های پاک کردن گوش مثل شستشوی گوش یا ریختن آب اکسیژنه خودداری کنید. 

این کارها شرایط را پیچیده تر می کنند. چگونه از مشکلات مربوط به جرم گوش نوزادان جلوگیری کنیم؟ جلوگیری از مشکلات مربوط به جرم گوش در نوزادان آسان است و همه کاری که شما باید انجام دهید، رعایت کردن مراحل زیر و تمرین کردن آنهاست: هرگز از گوش پاک کن ها استفاده نکنید: پزشکان متخصص توصیه می کنند که از گوش پاک کن استفاده نکنید چون جرم گوش را به عمق مجرای گوش می فرستد. مجرای گوش خاصیت خود پاک کنندگی دارد و احتیاجی نیست که شما جرم گوش را با دستتان خارج کنید.

 علاوه بر این، جرم گوش کاربردهای زیادی دارد و محصول زائد بدن نیست.

تاثیر برخی مواد خوارکی و ورزش ها برای سلامتی ذهنی و توصیه پزشک

یماران مغز و اعصاب نیاز به مصرف دارو در ساعات منظم دارند. آیا با این وجود می توانند روزه های خود را بگیرند بدون اینکه اختلالی در درمان آنها پیش نیاید و بیماری شان تشدید پیدا نکند؟ 

با دکتر سلام همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم. در برخی بیماری‌ها، می‌توان با استفاده از داروهایی که اثر طولانی‌مدت‌تری دارند و نیز استفاده از 1 یا 2 دوز دارو، به جای مصرف 3 دوز منقسم، بیماری را کنترل کرد و در عین حال روزه هم داشت. 

برخی بیماری‌های مغز و اعصاب از این جمله‌اند. روزه داری بیماران مغز و اعصاب   دکتر کتایون علی‌خانی، متخصص مغز و اعصاب این گونه هشدار می‌دهد که در برخی از این بیماران، مانند افراد مبتلا به صرع، مصرف سر وقت و به موقع داروهای ضد تشنج در طول شبانه‌روز الزامی است و مصرف داروهای آهسته‌رهش پاسخگو نیست.

 به همین علت روزه گرفتن برای این بیماران توصیه نمی‌شود؛ به خصوص اینکه تغییرات قند خون،‌ املاح و الکترولیت‌ها در بدن، بر آستانه تشنج بیمار تاثیرگذار است. به گفته متخصصان مغز و اعصاب، 99 درصد بیماران مبتلا به صرع به همین دلایل، قادر به روزه‌داری نیستند. 

 اما در بیماران مبتلا به ام-اس که مشکل خاصی ندارند، چون گرفتاری آنان عمدتاً در سیستم اعصاب مرکزی است، هیچ منعی برای روزه‌داری وجود ندارد؛ با این حال، بهتر است قبل از روزه‌داری با پزشک معالج خود در این باره مشورت کنند.

 گرسنگی طولانی مدت، ممکن است در برخی بیماران مبتلا به سردردهای میگرنی، سبب عود حملات آنها شود. بنابراین بیماران میگرنی با علایم شدید و یا میگرن‌های پیچیده با علایم مغز و اعصاب نمی‌توانند روزه‌ بگیرند. ولی بیماران تحت درمان، می‌توانند بدون نگرانی در ایام ماه مبارک رمضان روزه بگیرند.

این روز ها در خیابان و یا مجالس و مهمانی ها کمتر کسی را خواهید دید که در حال بازی با یک اسباب بازی کوچک به نام اسپینر نباشد. اسپینر ها در طول مدت کوتاهی جای خود را در میان مردم یافتند و تبلیغات گسترده ای هم در این زمینه انجام شد که محتوای آن تقویت اعصاب و همچنین داشتن آرامش با استفاده از این اسپینر ها بود. اما این اسپینر ها واقعا سبب تقویت اعصاب و آرامش می شوند؟

 گفته می‌شود بیش از اینکه یک بازی سرگرم کننده باشد در کاهش استرس و کمک به تمرکز مبتلایان به بیش فعالی یا اوتیسم نقش دارد. در این مقاله ابتدا با فیجت‌ها و کارکرد آنها آشنا شده و سپس به بررسی درستی این ادعا که این وسیله می‌تواند در سلامت انسان نقش داشته باشد پرداخته‌ایم. فیجت اسپینر چیست؟ 

آیا تا به حال شده است که از شدت فشار عصبی و اضطراب مدام یک پای خود را تکان دهید یا دائما با خودکار، حلقه، ریش صورت، ناخن خود و… به اصطلاح وررفته و سرگرم ‌شوید؟ ما این کارها را معمولا به طور ناخودآگاه برای تخلیه انرژی و آرامش گرفتن انجام می‌دهیم. به این حرکت‌های کوچکِ تکراری فیجتینگ گفته می‌شود. با وجود اینکه فیجتینگ و حرکات عصبی در جامعه معمولا به عنوان صفتی منفی شناخته می‌شود، تحقیقات اخیر نشان داده است که تخلیه انرژی استفاده نشده و اضافی با این حرکات جنبه تمدد اعصاب دارد و می‌تواند تاثیر روانی مثبتی داشته باشد. 

 فیجت‌ها ابزارهای سرگرم کننده و آرامش بخشی هستند که درواقع کاربرد فیزیکی خاصی ندارند اما گفته می‌شود کار با آنها لذت بخش است و آرامش روانی ایجاد می‌کند. برخی از فیجت‌ ها عبارتند از: اسپینرهای دستی و چرخنده پازل‌های مغناطیسی و مقوایی مکعب روبیک انواع لگوها خمیر اسلایم (خمیر نرم) فیجت کیوب (مکعب ضد اضطراب) شن‌های جادویی فیجت اسپینر چگونه کار می‌کند؟

 فیجت اسپینر (Fidget spinner) نیز نوع خاصی از فیجت است که به لحاظ لغوی ترکیبی از دو کلمه فیجت به معنای بی‌قراری و اسپینر به معنی وسیله‌ای است که می‌چرخد، می‌باشد. بنابراین می‌توان از این وسیله با عنوان “فرفره بی قراری” نیز نام برد. این وسیله از یک بلبرینگ در وسط که از سرامیک، فلز (فولاد یا کروم) و یا یک ماده ترکیبی ساخته می‌شود و چند بال در اطراف آن تشکیل شده‌اند.

 کاربر، وسط آن (که در بسیاری از آنها معمولا یه دکمه پلاستیکی یا فلزی برای کاهش اصطکاک و زیبایی روی آن قرار داده می‌شود) را گرفته و شاخه‌های آن را به چرخش در می‌آورد.

 این وسیله خاصیت چرخش بسیار سریع دارد و این چرخش زیبایی بصری توهم گونه خاصی ایجاد می‌کند که نگاه کردن به آن در کنار خود این عمل فیزیکی به برخی از افرد آرامش می‌دهد. اسپینرها ابتدا به صورت ساده و در طرح سه بال تولید شده بودند، اما اکنون طرح‌های بسیار متنوعی از آن با اشکال و ظاهر مختلف در بازار وجود دارد.

 طراحی این محصول با مواد زیادی از جمله برنج، فولاد، تیتانیوم، مس، آلومینیوم و پلاستیک چاپ شده توسط چاپگر سه بعدی انجام می‌شود. برخی از آن‌ها گاها ممکن است با یک ضربه تا بیش از ۵ دقیقه به طور مداوم بدون وقفه بچرخند. البته این زمان برای نمونه‌های ارزان این اسباب بازی کمتر است. ولی معمولا اغلب آنها زمان چرخششان بیش از سی ثانیه است. 

هرچه صدای این اسباب بازی نیز کمتر باشد به این معنی است که به لحاظ کیفی از وضعیت مطلوبی برخوردار است. رشد ناگهانی محبوبیت فیجت اسپینر جالب است که این اسباب بازی در دهه 90 میلادی اختراع ولی در سال 2017 محبوبیت فراگیری پیدا کرد. محبوبیت آن در ماه آوریل 2017، رشد قابل توجهی داشت و میزان جستجوی آن در گوگل نیز شاهد جهش حیرت انگیزی بود. در 4 مه، این وسیله در میان 20 محصول پر فروش وبسایت آمازون قرار گرفت.

بسیاری معتقدند که محبوبیت این اسباب بازی گذراست. با افزایش محبوبیت این وسیله در سال 2017 و تبلیغات مزایای آن برای مبارزه با بیش فعالی ((ADHD و اوتیسم، بسیاری از کودکان و نوجوانان شروع به استفاده از این اسباب بازی کردند. محبوبیت زیاد این وسیله میان دانش آموزان باعث شد تا بعضی مدارس استفاده از آن را ممنوع کنند. 

آن‌ها معتقد بودند که این وسیله باعث حواس پرتی دانش آموزان از فعالیت‌های آموزشی شده است. اما در برخی از مدارس از آن برای تمرکز و افزایش یادگیری دانش آموزانی که مشکلات یادگیری دارند استفاده می‌شود.  

بهترین رژیم های که می تواند به شما کمک کند برای مغزی بهتر

با تغذیه رژیمی به کاهش وزن و تناسب اندام خواهید رسید اما آیا این تغییرات آسیبی به اعصاب و روحیه شما وارد نمیکند؟ غالبا کسانی که رژیم میگیرند از غذاخوردن با جمع امتناع می ورزند و به خاطر برنامه غذایی خاص خود مجبورند به تنهایی و به مقدار مشخصی غذا بخورند و این موضوع کم کم باعث آسیب های روحی و روانی از جمله استرس،اضطراب و گوشه نشینی خواهد شد. شما هم رژیم های لاغری زیادی را امتحان کردید؟ این رژیم های لاغری بر شما موثر نبوده است؟ 

اگر شما هم جزو کسانی هستید که هر بار غذای خود را کم می کنید باز هم وزن تان زیاد می شود، بهتر است این مقاله را بخوانید. سال ها پیش یکی از دوستانم را دیدم که نگران اضافه وزن دختر نوجوانش بود. او هنگام بلوغ شروع به افزایش وزن کرده بود و والدینش نمی دانستند که باید چه کار کنند. آنها با فرزندشان در مورد کنترل روی کمتر خوردن و ورزش صحبت کرده بودند. سعی می کردند غذاهای مخصوص برای او درست کنند. 

هیچ کدام از آن ها جلوی روند تغییر او از یک دختر بچه لاغر به یک زن چاق را نگرفته بود. همه ی اعضای خانواده او همیشه لاغر بودند، بنابراین والدینش فکر نمی کردند که اضافه وزن او ممکن است مشکل پزشکی باشد ( یا نباشد )، یا فقط به خاطر تفاوت نوع بدن او به صورت طبیعی با سایر اعضای خانواده است.

 من به عنوان یک متخصص مغز و اعصاب معتبر  می دانستم:

 اضطراب معنی دار والدین او مشکل این دختر را بدتر می کند. او دیگر تمایلی به غذا خوردن به همراه خانواده نداشت و زمانی هم که کنارشان می نشست تقریبا چیزی نمی خورد. ولی پدرش می گفت که شبانه غذاها از یخچال ناپدید می شوند و افزایش وزن او همچنان ادامه داشت. به نظر می رسید که اختلال پرخوری او در حال پیشرفت است. من نگرانی او را درک می کردم چون خودم هم زمانی دختری نوجوان بودم و با حس عجیب تغییراتی که در بدن یک دختر نوجوان رخ می دهد ( با این که کاملا طبیعی است ) آشنایی داشتم. 

من متقاعد شده بودم که باید همه چیز را در بدن خود تغییر بدهم قبل از این که به فکر تناسب اندامم باشم. وقتی که 13 ساله بودم، مادرم پیشنهاد داد که مراقب وزنم باشم، بنابراین اولین رژیمم را شروع کردم. من از پولی که از توزیع روزنامه ها بدست می آوردم برای خرید سالاد و طالبی استفاده می کردم و در زیرزمین نگه می داشتم تا جلوی وسوسه ای که به خوردن سایر خوراکی ها داشتم را بگیرم. 

مطمئن نیستم چرا هدفم مصرف روزانه 800 کالری بود، شاید از مجله ها یا دختران مدرسه شنیده بودم. اصلا نمی دانستم این مقدار غذایی که میخورم کمتر از نیمی از انرژی ای است که بدنم نیاز دارد، یا این که باعث می شود مغزم مرا وادار به اضافه وزن در طول زمان می کند.   زمان نوجوانی و دهه 20 زندگی ام تقریبا سالی 5 تا 7 کیلو کاهش وزن داشتم.

 بیشتر دوستانم هم دقیقا همین کار را می کردند، انگار که رژیم داشتن بخشی از زن بودن است. زمانی که وزنم اضافه می شد، سعی می کردم با پوشاندن خودم آن را نادیده بگیرم. زمانی هم که لاغر تر می شدم، احساس غرور می کردم ولی همیشه گرسنه بودم. در هر صورت خیالم از بابت وزنم راحت نبود. 

همان طور که تحقیقات پیش بینی کرده بودند، بالاخره رژیم تکراری، من را به دردسر انداخت. من در طول یک دوره استرس زا در دهه 20 زندگی ام شروع به پرخوری کردم. زمانی که خوابم نمی برد باید بستنی یا یک بسته چوب شور را به همراه کره می خوردم، آن هم 3 نصف شب. داشتم خودم را مریض می کردم و نمی توانستم جلوی خوردنم را بگیرم. آن سال 10 کیلو به وزنم اضافه شد و شانس آوردم زمانی که استرسم کم شد، توانستم بدون هیچ کمکی دست از پرخوری بردارم.

 اصرار به نوجوانان برای لاغر شدن فشار خیلی زیادی به آن ها وارد می کند، درصورتی که والدین چنین قصدی ندارند. کاملا قابل پیش بینی است، زمانی که نگران وزن تان هستید، سابقه رژیم گرفتن دارید و حتی اعضای خانواده کودکانی که چاق هستند را دست می اندازند، بنابراین به راحتی می توان انتظار داشت که این کودک در آینده دچار اضافه وزن و اختلال پرخوری شود. یک مطالعه طولانی مدت به نام پروژه EAT، نشان داد دخترانی که به طور مکرر رژیم می گیرند یا خانواده شان آن ها را دست می اندازند نسبت به سایر دختران در 10 سال آینده دو برابر افزایش وزن خواهند داشت، چه قبل از آن دچار اضافه وزن بوده باشند و چه نباشند. 

 مطالعه دیگری نشان داد، دخترانی که در اوایل نوجوانی به صورت مکرر رژیم می گیرند، نسبت به دیگران در عرض 2 سال آینده 5 برابر اضافه وزن خواهند داشت. نوجوانان لاغر نروژی که احساس اضافه وزن داشتند نسبت به همتایان خود که حس خوبی به وزنشان داشتند در طول 11 سال بعد اضافه وزن بیشتری داشته اند. در نهایت والدینی که از 9 سالگی به دخترانشان توصیه می کنند رژیم بگیرند، باید بدانند که فرزندشان در 15 سالگی دچار اضافه وزن زیادی خواهند شد. این مشکل فقط در دخترانی که رژیم می گیرند، مشاهده می شود. 

 همچنین این مطالعات نشان دادند که، کاهش وزن با رژیم های غذایی مکرر احتمال خطر پرخوری را خیلی بالا می برد که می تواند افزایش وزن های بعدی را توضیح دهد. در پروژه EAT مشخص شد که، گرسنگی کشیدن به خاطر رژیم باعث می شود خطر افزایش پرخوری در دختران تقریبا دو برابر افزایش پیدا کند. 

دختران در مطالعه دوم که به صورت مکرر رژیم می گرفتند، 12 بار بیشتر از دیگران گزارش پرخوری دادند و پسرانی که به طور مکرر رژیم می گرفتند 7 بار بیشتر گزارش پرخوری ارائه کرده بودند. مطالعه ای که در کالیفرنیای شمالی روی دختران انجام شد هم، همین نتیجه را ارائه نمود. 

چرا باید به فکر سلامتی مغز و اعصاب خود باشید؟

نوشیدن آب از اهمیت زیادی برای سلامتی و اعتماد سیستم بدن مان برخوردار است. اگر می خواهید عملکرد خوبی داشته باشد از نوشیدن آب غافل نباشید. نوشیدن آب باعث تمرکز و تفکر بهتر شما خواهد شد.

 «برای این که درک بهتری از ارتباط آب با عملکرد مغز داشته باشید، برای‌تان می‌گوییم که آبرسانی کافی به بدن چگونه می‌تواند شما را هشیارتر کند.» «آب کمک می‌کند پوست‌مان شاداب به نظر برسد، سیستم ایمنی را تقویت می‌کند و سطح انرژی را بالا می‌برد و البته یک نکته‌ مهم دیگر این که آب می‌تواند شما را هشیارتر کند. 

سلول‌های مغز برای این که عملکرد بهتری داشته باشند، باید بین آب و سایر ترکیبات شیمیایی تعادل برقرار باشد. وقتی آب کافی نمی‌نوشید، این تعادل به هم ریخته و عملکرد ادراکی شما افت می‌کند. علاوه بر این، دهیدراته شدن بدن باعث می‌شود کانال‌های عصبی غیر فعال شوند. 

در نتیجه، بخشی از مغز که مسئول برنامه ریزی و حل مسئله است دچار چالش خواهد شد. حالا برای این که درک بهتری از ارتباط آب با عملکرد مغز داشته باشید، برای‌تان می‌گوییم که آبرسانی کافی به بدن چگونه می‌تواند شما را هشیارتر کند. واضح‌تر فکر می‌کنید خشکی پوست، افزایش ضربان قلب و گود رفتگی چشم‌ها تنها بعضی از عوارض متداول کم آب شدن بدن هستند.

دهیدراته شدن بدن یک علامت دیگر هم دارد که به ندرت متوجه آن می‌شویم؛ بافت‌های مغز. وقتی آب کافی نمی نوشید، مغز شما مجبور می‌شود سخت‌تر از شرایط عادی کار کند. در مطالعه‌ای معلوم شد دانشجویانی که سر جلسه‌ی امتحان همرا خود آب آورده بودند، بهتر از سایر دانشجوها عمل کردند. افزایش سطح تمرکز مطالعات اخیر نشان داده که نوشیدن آب کافی شما را متمرکزتر و هشیارتر نگه می‌دارد. در پژوهشی دو بازیکن در یک بازی مجازی پینگ‌پنگ با هم رقابت کردند. 

در این بازی به جای استفاده از کنترلر، بازیکنان با هدست‌هایی که داشتند می‌توانستند توپ را با کنترل ذهن هدایت کنند. در پایان، بازیکنی که هیدراته بود نسبت به رقیب خود، بسیار بدتر عمل کرد زیرا خسته بود و افت تمرکز داشت. بهبود مهارت‌های حل مسئله در مطالعه‌ دیگری معلوم شد داشتن آب کافی در بدن برای افرادی که سعی در حل مسئله دارند، ضروری است. 

در این آزمایش خاص، دو بازیکن شطرنج شرکت داشتند: یک پسربچه‌ی ۱۳ ساله و یک بازیکن حرفه‌ای شطرنج. به پسربچه آب کافی نوشانده شده بود در حالی که شطرنج باز بزرگسال در تمام طول مسابقه، در شرایط سونای یک نفره قرار داشت. جالب است بدانید که پسربچه، برنده‌ی مسابقه بود و این نشان می‌دهد هیدراسیون بدن تا چه حد برای عملکرد ذهنی اهمیت دارد. تقویت حافظه آیا برای به خاطر سپردن‌های روزمره‌تان مشکل دارید؟ اگر این طور است پس باید به مصرف غذاهای مفید برای مغز اهمیت بیشتری بدهید، مانند سبزیجات برگدار و ماهی. هیدراته ماندن هم از این جهت کمک قابل توجهی به شما می‌کند. 

حتی دهیدراته بودن خفیف نیز تاثیر منفی فوری در تعادل مایعات مغزی دارد. این اتفاق می‌تواند بر عملکرد ادراکی‌تان اثر بگذارد و باعث شود در به خاطر سپردن چیزهای اصلی، یادآوری‌شان و ایجاد خاطرات بلندمدت دچار مشکل شوید. بهبود زمان واکنش دانشمندان کشف کرده‌اند که تامین آب کافی برای بدن به مغز فرد کمک می‌کند تا سریع‌تر واکنش نشان دهد. 

آنهایی که قبل از شروع فعالیت‌های ذهنی، آب کافی نوشیده بودند نسبت به افرادی که آب ننوشیده بودند، سرعت عمل‌شان ۱۴ درصد بیشتر بوده است. اگر احساس می‌کنید تمرکز و سرعت عمل‌تان چندان خوب نیست، یک لیوان آب بنوشید تا مغزتان در عرض چند ثانیه به عملکرد نرمال خود برگردد. بهبود خلق و خو آیا معمولا با همسرتان بحث و جدل می‌کنید؟ آیا مدام زودرنج و حساسید؟ اگر خودتان هم نمی‌دانید چرا چنین احساس‌هایی دارید و بدخلق شده‌اید، بررسی کنید در طول روز چقدر آب می‌نوشید.

 یک متخصص مغز و اعصاب در تهران  مورد اعتماد میگوید(ویکی پدیا) :حتی کم‌آبی خفیف بدن هم می‌تواند تاثیر بدی روی خلق و خوی‌تان بگذارد. یا بهتر است این طور بگوییم: دو عامل اصلی هستند که بر خلق و خوی فرد اثر می‌گذارند؛ انرژی و انگیزه. نوشیدن آب کافی این امکان را می‌دهد تا با انرژی و با انگیزه بمانید. کاهش اضطراب اضطراب مزمن می‌تواند از جنبه‌های گوناگون زندگی‌تان را تحت تاثیر قرار بدهد. اگر همیشه احساس اضطراب می‌کنید و بیخود نگران هستید، حتما عملکردهای‌تان چه در زندگی شخصی و چه در زندگی حرفه‌ای تحت تاثیر اضطراب‌تان قرار خواهد گرفت. 

شما نیاز دارید آرام باشید تا بتوانید از پس امتحانات، کارتان، وظایف‌تان و کارهای روزمره‌تان بربیایید. ارتباط بین هیدراته بودن و کاهش اضطراب کاملا مشخص است و علم ثابت کرده که تامین آب کافی برای بدن از میزان کورتیزول و اضطراب می‌کاهد. پیشگیری از سردرد و میگرن وقتی سرتان از درد در حال ترکیدن است چطور می‌توانید کارهای‌تان را انجام دهید؟ 

سردرد شدید یا میگرن می‌تواند انجام کارها را دشوار کند. طبق مطالعات گوناگون، هیدراته بودن بدن به درمان سر درد کمک می‌کند. در واقع اگر شما سر درد داشته باشید می‌تواند علامت این باشد که بدن‌تان دچار کم آبی شده است. در این زمان که به سر درد رسیده‌اید، بدن شما حدود ۲ درصد از حجم آب خود را از دست داده است. مکررا آب بنوشید تا مجبور نشوید از مسکن استفاده کنید.