تاثیر برخی مواد خوارکی و ورزش ها برای سلامتی ذهنی و توصیه پزشک

یماران مغز و اعصاب نیاز به مصرف دارو در ساعات منظم دارند. آیا با این وجود می توانند روزه های خود را بگیرند بدون اینکه اختلالی در درمان آنها پیش نیاید و بیماری شان تشدید پیدا نکند؟ 

با دکتر سلام همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم. در برخی بیماری‌ها، می‌توان با استفاده از داروهایی که اثر طولانی‌مدت‌تری دارند و نیز استفاده از 1 یا 2 دوز دارو، به جای مصرف 3 دوز منقسم، بیماری را کنترل کرد و در عین حال روزه هم داشت. 

برخی بیماری‌های مغز و اعصاب از این جمله‌اند. روزه داری بیماران مغز و اعصاب   دکتر کتایون علی‌خانی، متخصص مغز و اعصاب این گونه هشدار می‌دهد که در برخی از این بیماران، مانند افراد مبتلا به صرع، مصرف سر وقت و به موقع داروهای ضد تشنج در طول شبانه‌روز الزامی است و مصرف داروهای آهسته‌رهش پاسخگو نیست.

 به همین علت روزه گرفتن برای این بیماران توصیه نمی‌شود؛ به خصوص اینکه تغییرات قند خون،‌ املاح و الکترولیت‌ها در بدن، بر آستانه تشنج بیمار تاثیرگذار است. به گفته متخصصان مغز و اعصاب، 99 درصد بیماران مبتلا به صرع به همین دلایل، قادر به روزه‌داری نیستند. 

 اما در بیماران مبتلا به ام-اس که مشکل خاصی ندارند، چون گرفتاری آنان عمدتاً در سیستم اعصاب مرکزی است، هیچ منعی برای روزه‌داری وجود ندارد؛ با این حال، بهتر است قبل از روزه‌داری با پزشک معالج خود در این باره مشورت کنند.

 گرسنگی طولانی مدت، ممکن است در برخی بیماران مبتلا به سردردهای میگرنی، سبب عود حملات آنها شود. بنابراین بیماران میگرنی با علایم شدید و یا میگرن‌های پیچیده با علایم مغز و اعصاب نمی‌توانند روزه‌ بگیرند. ولی بیماران تحت درمان، می‌توانند بدون نگرانی در ایام ماه مبارک رمضان روزه بگیرند.

این روز ها در خیابان و یا مجالس و مهمانی ها کمتر کسی را خواهید دید که در حال بازی با یک اسباب بازی کوچک به نام اسپینر نباشد. اسپینر ها در طول مدت کوتاهی جای خود را در میان مردم یافتند و تبلیغات گسترده ای هم در این زمینه انجام شد که محتوای آن تقویت اعصاب و همچنین داشتن آرامش با استفاده از این اسپینر ها بود. اما این اسپینر ها واقعا سبب تقویت اعصاب و آرامش می شوند؟

 گفته می‌شود بیش از اینکه یک بازی سرگرم کننده باشد در کاهش استرس و کمک به تمرکز مبتلایان به بیش فعالی یا اوتیسم نقش دارد. در این مقاله ابتدا با فیجت‌ها و کارکرد آنها آشنا شده و سپس به بررسی درستی این ادعا که این وسیله می‌تواند در سلامت انسان نقش داشته باشد پرداخته‌ایم. فیجت اسپینر چیست؟ 

آیا تا به حال شده است که از شدت فشار عصبی و اضطراب مدام یک پای خود را تکان دهید یا دائما با خودکار، حلقه، ریش صورت، ناخن خود و… به اصطلاح وررفته و سرگرم ‌شوید؟ ما این کارها را معمولا به طور ناخودآگاه برای تخلیه انرژی و آرامش گرفتن انجام می‌دهیم. به این حرکت‌های کوچکِ تکراری فیجتینگ گفته می‌شود. با وجود اینکه فیجتینگ و حرکات عصبی در جامعه معمولا به عنوان صفتی منفی شناخته می‌شود، تحقیقات اخیر نشان داده است که تخلیه انرژی استفاده نشده و اضافی با این حرکات جنبه تمدد اعصاب دارد و می‌تواند تاثیر روانی مثبتی داشته باشد. 

 فیجت‌ها ابزارهای سرگرم کننده و آرامش بخشی هستند که درواقع کاربرد فیزیکی خاصی ندارند اما گفته می‌شود کار با آنها لذت بخش است و آرامش روانی ایجاد می‌کند. برخی از فیجت‌ ها عبارتند از: اسپینرهای دستی و چرخنده پازل‌های مغناطیسی و مقوایی مکعب روبیک انواع لگوها خمیر اسلایم (خمیر نرم) فیجت کیوب (مکعب ضد اضطراب) شن‌های جادویی فیجت اسپینر چگونه کار می‌کند؟

 فیجت اسپینر (Fidget spinner) نیز نوع خاصی از فیجت است که به لحاظ لغوی ترکیبی از دو کلمه فیجت به معنای بی‌قراری و اسپینر به معنی وسیله‌ای است که می‌چرخد، می‌باشد. بنابراین می‌توان از این وسیله با عنوان “فرفره بی قراری” نیز نام برد. این وسیله از یک بلبرینگ در وسط که از سرامیک، فلز (فولاد یا کروم) و یا یک ماده ترکیبی ساخته می‌شود و چند بال در اطراف آن تشکیل شده‌اند.

 کاربر، وسط آن (که در بسیاری از آنها معمولا یه دکمه پلاستیکی یا فلزی برای کاهش اصطکاک و زیبایی روی آن قرار داده می‌شود) را گرفته و شاخه‌های آن را به چرخش در می‌آورد.

 این وسیله خاصیت چرخش بسیار سریع دارد و این چرخش زیبایی بصری توهم گونه خاصی ایجاد می‌کند که نگاه کردن به آن در کنار خود این عمل فیزیکی به برخی از افرد آرامش می‌دهد. اسپینرها ابتدا به صورت ساده و در طرح سه بال تولید شده بودند، اما اکنون طرح‌های بسیار متنوعی از آن با اشکال و ظاهر مختلف در بازار وجود دارد.

 طراحی این محصول با مواد زیادی از جمله برنج، فولاد، تیتانیوم، مس، آلومینیوم و پلاستیک چاپ شده توسط چاپگر سه بعدی انجام می‌شود. برخی از آن‌ها گاها ممکن است با یک ضربه تا بیش از ۵ دقیقه به طور مداوم بدون وقفه بچرخند. البته این زمان برای نمونه‌های ارزان این اسباب بازی کمتر است. ولی معمولا اغلب آنها زمان چرخششان بیش از سی ثانیه است. 

هرچه صدای این اسباب بازی نیز کمتر باشد به این معنی است که به لحاظ کیفی از وضعیت مطلوبی برخوردار است. رشد ناگهانی محبوبیت فیجت اسپینر جالب است که این اسباب بازی در دهه 90 میلادی اختراع ولی در سال 2017 محبوبیت فراگیری پیدا کرد. محبوبیت آن در ماه آوریل 2017، رشد قابل توجهی داشت و میزان جستجوی آن در گوگل نیز شاهد جهش حیرت انگیزی بود. در 4 مه، این وسیله در میان 20 محصول پر فروش وبسایت آمازون قرار گرفت.

بسیاری معتقدند که محبوبیت این اسباب بازی گذراست. با افزایش محبوبیت این وسیله در سال 2017 و تبلیغات مزایای آن برای مبارزه با بیش فعالی ((ADHD و اوتیسم، بسیاری از کودکان و نوجوانان شروع به استفاده از این اسباب بازی کردند. محبوبیت زیاد این وسیله میان دانش آموزان باعث شد تا بعضی مدارس استفاده از آن را ممنوع کنند. 

آن‌ها معتقد بودند که این وسیله باعث حواس پرتی دانش آموزان از فعالیت‌های آموزشی شده است. اما در برخی از مدارس از آن برای تمرکز و افزایش یادگیری دانش آموزانی که مشکلات یادگیری دارند استفاده می‌شود.